Książka zawiera referaty z międzynarodowej konferencji naukowo-artystycznej, która odbyła się w dniach 13-14 listopada 2007 r. w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Prace opublikowane w tym tomie współtworzą bloki tematyczne obejmujące historię Polski przełomu XIX i XX wieku, refleksje nad pojęciem toposu oraz idei narodu, roli literatury i języka w formowaniu poczucia narodowego, paradoksów towarzyszących narodzinom narodowej opery oraz funkcji i roli rozmaitych gatunków muzyki w kształtowaniu stylu narodowego w muzyce polskiej.